9 maja br. Władimir Putin podpisał dekret „O strategii rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Federacji Rosyjskiej na lata 2017-2030”. Głównym celem strategii wymienionym w dokumencie jest „stworzenie warunków dla kształtowania w Federacji Rosyjskiej społeczeństwa wiedzy”. Można jednak wnioskować, iż Rosja przygotowuje się do totalnej wojny informacyjnej ze światem zaplanowanej na wiele lat, a aspekt defensywny tej wojny będzie stanowił jej kluczową rolę.

Środowisko bezpieczeństwa każdego kraju podlega stałej transformacji, a wiele z kluczowych zmian to rzeczy bardziej subtelne, niż spektakularne. Jedną z nich mogą być skutki długotrwałego oddziaływania na przestrzeń informacyjną, ale i na podmioty ją kształtujące, z wykorzystaniem ich własnych podatności. Patrząc na pewne zjawiska zachodzące nad Wisłą zasadnym wydaje się pytanie o stopień rozchwiania polskiego ekosystemu informacyjnego. Trzeba też pamiętać, że kremlowscy propagandyści nie „wymyślają na nowo koła” – korzystają z tego, co jest. Jedna niefortunna wypowiedź polityka może zostać nie tylko wyrwana z kontekstu, ale i wykorzystana przeciwko nam samym.

W ramach najnowszego projektu, realizowanego przez Fundację Centrum Analiz Propagandy i Dezinformacji, przy wsparciu NATO’s Public Diplomacy Division, powstał 3-odcinkowy podcast #DEZINFO.

Do interdyscyplinarnego dialogu zaprosiliśmy specjalistów ze świata nauki, z którymi poruszamy tematy dotyczące dezinformacji, propagandy oraz szeroko rozumianej roli środków masowego przekazu we współczesnym świecie. Liczymy na to, że przeprowadzone rozmowy pomogą lepiej zrozumieć procesy związane z konsumpcją informacji w bardzo dynamicznie zmieniającym się krajobrazie medialnym XXI wieku.

Przedstawiamy nowe raporty, które są wynikiem monitoringu rosyjskiej oraz białoruskiej przestrzeni informacyjnej w ramach projektu „Wzmacnianie zdolności do zwalczania dezinformacji”. W efekcie analiz przeprowadzonych na podstawie danych zgromadzonych we wrześniu i październiku 2021 r. powstały kolejne, dwumiesięczne raporty cząstkowe. Badania wybranych mediów online zostały przeprowadzone dzięki wsparciu National Endowment for Democracy. 

Jakie są najważniejsze wnioski wynikające z monitoringu przeprowadzonego we wrześniu i październiku 2021 r.? 

Słowo wstępne

Polska, podobnie jak cały zachodni świat, stoi w obliczu licznych wyzwań bezpieczeństwa – tych znanych, ale i nowych, zwłaszcza informacyjnych. Istota oraz skala zagrożeń nieustannie ewoluują. Zauważalnych jest wiele pozytywnych tendencji, w tym rosnąca świadomość środowisk eksperckich i politycznych oraz realne działania szeregu instytucji krajowych i międzynarodowych. Mimo to podczas gdy wzrasta poziom zagrożenia dla przestrzeni informacyjnych, liczba ekspertów pozostaje na ograniczonym poziomie. Rozumienie wrogich działań w tym obszarze wśród szerokiego grona odbiorców również postępuje zbyt wolno. Innymi słowy przyjmujemy pożądany i optymalny kierunek, lecz to wciąż potrzeba zrobić więcej.