Monitoring i analiza rosyjskiej przestrzeni informacyjnej: listopad 2020 r.
Monitoring i analiza rosyjskiej przestrzeni informacyjnej na przykładzie artykułów opublikowanych przez ria.ru, rbc.ru i russian.rt.com w dniach 02-29.11.2020 r.
Poniżej prezentowane są wyniki cząstkowe monitoringu, przeprowadzonego przez Centrum Analiz Propagandy i Dezinformacji w ramach projektu „Monitoring i analiza rosyjskiej przestrzeni informacyjnej” i realizowanego w okresie 03.08.2020-28.02.2021 r.
Źródło: Opracowanie własne, Centrum Analiz Propagandy i Dezinformacji
Analiza ilościowa:
Monitorowane media: ria.ru, rbc.ru, russian.rt.com
Zakres tematyczny: Polska, Unia Europejska, Wielka Brytania, kraje bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia)
Zakres czasowy: 02-29.11.2020 r.
Łączna liczba wiadomości opublikowanych na ria.ru, rbc.ru i russian.rt.com: 31671, w tym ria.ru – 23088 (w ujęciu tygodniowym od 5656 do 5849 wiadomości tygodniowo), rbc.ru – 3196 (w ujęciu tygodniowym od 743 do 866), russian.rt.com – 5387 (w ujęciu tygodniowym od 1317 do 1367). Odnotowano spadek ogólnej liczby publikowanych wiadomości w porównaniu do października 2020 r.
Łączna liczba wiadomości na temat Polski, Unii Europejskiej, Wielkiej Brytanii i krajów bałtyckich (Litwy, Łotwy, Estonii) w monitorowanych mediach: 1026, w tym ria.ru – 536, rbc.ru – 242, russian.rt.com – 248. Wiadomości o Polsce, Unii Europejskiej, Wielkiej Brytanii i krajach bałtyckich stanowiły łącznie 2,3% wszystkich wiadomości opublikowanych na ria.ru, 7,6% – rbc.ru i 4,6% – russian.rt.com. Wiadomości te stanowiły łącznie 3,2% wszystkich wiadomości opublikowanych na badanych portalach w listopadzie 2020 r. Odnotowano spadek ogólnej liczby wiadomości dotyczących monitorowanych tematów, zarówno w ujęciu liczbowym, jak i procentowego udziału we wszystkich opublikowanych wiadomościach w porównaniu do ubiegłego miesiąca. W listopadzie 2020 r. odnotowano najniższą liczbę łącznie opublikowanych wiadomości na temat Polski, Unii Europejskiej, Wielkiej Brytanii i krajów bałtyckich (Litwy, Łotwy, Estonii) w monitorowanych mediach.
Łączna liczba monitorowanych wiadomości: 1026, w tym na temat Wielkiej Brytanii – 343 (co stanowi 1,1% wszystkich wiadomości opublikowanych w monitorowanych mediach w listopadzie 2020 r.), Unii Europejskiej – 323 (1,0%), Polski – 217 (0,7%), krajów bałtyckich (Litwy, Łotwy, Estonii) – 144 (0,5%).
Źródło: Opracowanie własne, Centrum Analiz Propagandy i Dezinformacji
Analiza jakościowa:
Wraz z początkiem rozpowszechniania się koronawirusa na świecie, w rosyjskich mediach można było obserwować narastającą rosyjską dezinformację i propagandę na ten temat. Dezinformacja w rosyjskiej przestrzeni medialnej dotyczyła przede wszystkim pochodzenia koronawirusa, skuteczności szczepionek opracowywanych w różnych krajach, sposobów leczenia choroby czy samodiagnozowania. Jawne dezinformowanie społeczeństw miało za zadanie doprowadzać do obniżenia zaufania obywateli wobec władzy danego państwa, w efekcie czego miało potęgować atmosferę zagrożenia.
W celu wzmocnienia braku społecznego zaufania rosyjskie media rozpowszechniały również liczne teorie spiskowe na temat szczepień. Według jednej z teorii, rola szczepionki sprowadzała się do wzmocnienia kontroli nad społeczeństwem m.in. przy pomocy mikroczipowania, a nawet zmniejszenie populacji świata poprzez wprowadzenie masowego szczepienia.
Z drugiej strony narracje o zarejestrowanej w Rosji szczepionce na koronawirusa pojawiały się najczęściej w kontekście propagowania tego preparatu jako panaceum oraz dyskredytacji państw zachodnich.
Zidentyfikowaliśmy konsekwentnie prowadzoną kampanię dezinformacyjną odnośnie dużego zainteresowania Sputnikiem V na świecie, wskazującą potencjalnych odbiorców w krajach Ameryki Łacińskiej, byłego ZSRR, Bliskiego Wschodu i Azji, Europy Środkowo-Wschodniej, czy pozaunijnej części Bałkan.
Jednym z przykładów takiej kampanii była próba dyskredytacji zachodnich firm farmaceutycznych. W rosyjskich mediach pojawiła się narracja, że rosyjska szczepionka Sputnik V jest najskuteczniejszą szczepionką przeciw COVID-19 na świecie, a Rosja jest liderem w tym obszarze. Przy tym rosyjskie media rozpowszechniały teorię, że krytykowanie ich preparatu w państwach zachodnich wynika wyłącznie z powodów politycznych i ekonomicznych, a nie naukowych.
Monitoring i analizę przeprowadzili: Adam Błonowski, Bartosz Gralicki
Koordynacja projektu i redakcja: Marta Kowalska
Opracowanie graficzne i redakcja: Katarzyna Rogala
PRZECZYTAJ CAŁY RAPORT: Ten artykuł jest częścią raportu „Monitoring i analiza rosyjskiej przestrzeni informacyjnej: wizerunek Polski, NATO, Unii Europejskiej, Wielkiej Brytanii, krajów bałtyckich i Białorusi w rosyjskich mediach online”.
Zobacz powiązane:
- Monitoring i analiza rosyjskiej przestrzeni informacyjnej w dniach 03-30.08.2020 r.
- Monitoring i analiza rosyjskiej przestrzeni informacyjnej w dniach 31.08-27.09.2020 r.
- Monitoring i analiza rosyjskiej przestrzeni informacyjnej w dniach 28.09-01.11.2020 r.
- Monitoring i analiza rosyjskiej przestrzeni informacyjnej w dniach 30.11.2020-03.01.2021 r.
- Monitoring i analiza rosyjskiej przestrzeni informacyjnej w dniach 04-31.01.2021 r.
- Monitoring i analiza rosyjskiej przestrzeni informacyjnej w dniach 01-21.02.2021 r.
- Monitoring i analiza rosyjskiej przestrzeni informacyjnej w dniach 31.08.2020-14.02.2021 r.
Publikacja jest częścią projektu „Monitoring i analiza rosyjskiej przestrzeni informacyjnej”. Projekt został zrealizowany we współpracy Centrum Analiz Propagandy i Dezinformacji (CAPD) oraz Open Information Partnership (OIP). Publikacja wyraża jedynie poglądy autorów i nie powinna być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Open Information Partnership. Publikacja stanowi wkład w debatę publiczną.