Szczepionki przeciw COVID-19: polska przestrzeń informacyjna. Raport cząstkowy nr 7
Szczepionki przeciw COVID-19: polska przestrzeń informacyjna na przykładzie artykułów opublikowanych przez Onet.pl, Wp.pl, Interia.pl, Wpolityce.pl, Gazeta.pl w dniach 02-15.08.2021 r.
Poniżej prezentowane są wyniki cząstkowe monitoringu, przeprowadzonego przez Centrum Analiz Propagandy i Dezinformacji w ramach projektu „Szczepionki przeciw COVID-19 w polskich i rosyjskich mediach online: Specyfika i korelacja pomiędzy polską i rosyjską przestrzenią informacyjną” i realizowanego w okresie 10.05-29.08.2021 r.
Źródło: Opracowanie własne, Centrum Analiz Propagandy i Dezinformacji
Analiza ilościowa:
Badane portale informacyjne opublikowały w sumie 148 wiadomości na temat szczepionek. Od tej liczby należy odjąć 15 wpisów, które zostały mylnie zaliczone przez program do wyników monitoringu, głównie z dwóch powodów: ze względu na zawartą w treści frazę „Sputnik”, która w tym kontekście oznaczała rosyjską agencję informacyjną a nie preparat, lub jako odnośniki do innych artykułów, które zawierały w tytule nazwy szczepionek. Więcej na ten temat w Metodologia.
Najwięcej publikacji na temat szczepionek ukazało się na łamach portalu wpolityce.pl (42 wiadomości), następnie interia.pl (35), onet.pl (31) i gazeta.pl (27), a najmniej na stronie wp.pl (13).
Na wszystkich stronach najwięcej uwagi poświęcano szczepionkom firmy Pfizer (101 wzmianek), AstraZeneca (74), Moderna (65) i Johnson&Johnson (60). O wiele rzadziej podejmowano temat szczepionek rosyjskich (o Sputniku wspomniano 7-krotnie, o EpiVacCorona 1 raz), chińskich (Sinopharm – 6 razy, CoviVac – 1) oraz amerykańskiego Novavax (1).
W przeciwieństwie do poprzedniego miesiąca, więcej wiadomości dotyczyło spraw wewnętrznych (74 wiadomości), niż zagranicznych (65).
W badanych mediach pojawiły się 4 wiadomości o charakterze proszczepionkowym. Zawierały one zasady udziału w ogólnopolskiej loterii szczepionkowej oraz rządowego spotu #OstatniaProsta. Jeśli chodzi o treści antyszczepionkowe, to było ich 16 i dotyczyły różnego rodzajów incydentów w Polsce i za granicą. Przykładem jest skandal w niemieckiej Dolnej Saksonii, gdzie pielęgniarka szczepiła pacjentów solą fizjologiczna, zamiast szczepionką Comiranty, czy też wtargnięcie antyszczepionkowców do domu dziecka w Aleksandrowie Kujawskim.
Warto przy okazji wspomnieć o dość niefortunnym wyborze tytułu jednego z artykułów (M. Sikora, Śląskie. Ofensywa szczepionkowa, punkty m.in. przy parafiach, WP Wiadomości, 02.08.2021). Słowo „ofensywa” ma perojatywną konotację i może sugerować, że wprowadzanie mobilnych punktów szczepień i zwiększenie dostępności dla mieszkańców jest czymś negatywnym. Treść artykułu jest neutralna, jednak sam tytuł mógł stanowić powód do zgromadzenia odbiorców o antyszczepionkowych poglądach i trafić do części mediów społecznościowych, gdzie szerzone są tego typu poglądy.
Źródło: Opracowanie własne, Centrum Analiz Propagandy i Dezinformacji
Główne tematy:
Podobnie jak w lipcu 2021 r., w danym przedziale czasowym monitoringu wariant delta nadal był najczęściej nagłaśnianym tematem w mediach (23 wzmianek), choć kwestie szczepienia trzecią dawką również zyskały rozgłos (21). Ponadto artykuły dotyczyły: konspiracji nt. COVD-19 (10 wiadomości) i tzw. paszportów covidowych (9). W 8 publikacjach podjęto temat czwartej fali, obostrzeń pandemicznych i powikłań oraz testów na koronawirusa (po 6 publikacji). Najmniej zaś, podobnie jak w poprzednich tygodniach, pisano o segregacjach wynikających ze szczepień (3 wiadomości).
Dominującymi wątkami były:
- Kampania antyszczepionkowa w Polsce i w Europie;
Wybrane artykuły:
- M. Podolski, Kamraci. Kulisy wtargnięcia antyszczepionkowców do domu dziecka w Aleksandrowie Kujawskim, Onet, 04.08.2021.
- S. Bagińska, Ataki antyszczepionkowców. Premier podjął ważną decyzję, WP Wiadomości, 10.08.2021.
- Facebook zablokował rosyjską firmę. Konta rozsiewały fake newsy i antyszczepionkowe teorie, Interia Wydarzenia, 11.08.2021.
- Debata na temat wprowadzenia trzeciej dawki szczepionek dwudawkowych w Europie - rekomendacje Moderny i Pfizera;
Wybrane artykuły:
- WHO chce opóźnić wprowadzenie dawek przypominających szczepionek przeciw COVID-19, Interia Wydarzenia, 04.08.2021.
- Co z trzecią dawką szczepionki dla osób ze słabszą odpornością? Kraska: Nie ma rekomendacji, Gazeta.pl, 04.08.2021.
- U. Ziemska, Moderna: Przed sezonem zimowym wskazane byłoby podawanie trzeciej dawki szczepionki, Gazeta.pl, 06.08.2021.
- Debata na temat obowiązkowych szczepień w polskich szkołach (N. Durman, Szczepienia na COVID-19. Kurator oświaty Barbara Nowak grzmi: to doprowadzi do wojny polsko-polskiej, WP Wiadomości, 04.08.2021);
- Zatwierdzenie kontraktu z firmą Novavax przez Komisję Europejską (Komisja Europejska zatwierdziła kontrakt z firmą Novavax na 200 milionów dawek szczepionki, Interia Wydarzenia, 04.08.2021);
- Uzyskanie paszportu covidowego przez Papieża Franciszka;
Wybrane artykuły:
- Agencja prasowa: Papież Franciszek ma przepustkę Covid-19. Czy uczestnicy audiencji również będą musieli okazać tzw. Green Pass?, wPolityce.pl, 08.08.2021.
- Papież Franciszek uzyskał covidową przepustkę, Onet Wiadomości, 08.08.2021.
- Media: Papież ma przepustkę COVID-19, Interia Wydarzenia, 08.08.2021.
- Nowa seria obostrzeń m.in. w Maroko, Chorwacji, Izraelu i we Francji;
Wybrane artykuły:
- Od dziś we Francji obowiązuje rozszerzony paszport sanitarny. Dokument jest wymagany m.in. w środkach transportu i galeriach, wPolityce.pl, 09.09.2021.
- I. Nestoriuk, Wakacje 2021. Maroko wprowadza nowe obostrzenia. Godzina policyjna także dla turystów, Gazeta.pl, 03.08.2021.
- Izrael: Wzrost zakażeń wariantem Delta. Rząd wprowadza nowe obostrzenia, Interia Wydarzenia, 12.08.2021.
- Przekazanie szczepionek z Polski do Australii i Tajwanu;
Wybrane artykuły:
- Szczepionki z Polski trafią na Tajwan? Potrzeba milionów dawek, Interia Wydarzenia, 04.08.2021.
- B. Kołodziejczyk, Australia dziękuje premierowi Morawieckiemu. Wpis ambasadora, WP Wiadomości, 15.08.2021.
Wnioski:
W badanym okresie monitoringu polska przestrzeń informacyjna była zdominowana wiadomościami o incydentach zainicjowanych przez środowiska antyszczepionkowe. W wielu przypadkach narażających zdrowie i bezpieczeństwo szczepionych (przypadek pielęgniarki z Dolnej Saksonii, podopieczni domu dziecka w Aleksandrowie Kujawskim) czy medyków (atak na szczepionkobus w Gdyni).
Takie informacje mogły dać czytelnikom do zrozumienia, że jest to środowisko, które choć deklaruje się jako obrońców obywateli przed systemowymi „eksperymentami” i „omamianiem”, to paradoksalnie samo stanowi zagrożenie, o czym świadczą wcześniej wymienione incydenty.
Jednocześnie informacje o pogarszającej się sytuacji w obliczu Delty w państwach takich jak Izrael, wcześniej przedstawianych jako wzorcowy przykład skuteczności masowych szczepień, mogą stanowić argument przeciw szczepieniom.
Ponadto informacje o niewykorzystaniu szczepionek AstraZeneki i Pfizera do tego stopnia, że polski rząd zdecydował się wysłać nadwyżki dawek za granicę może sugerować, że są to preparaty o wątpliwej skuteczności i zostać potencjalnie wykorzystane jako kolejny pretekst dla ich sceptyków.
Autor: Raffaella Margaryan
Redakcja: Marta Kowalska
Opracowanie graficzne: Katarzyna Rogala
PRZECZYTAJ CAŁY RAPORT: Ten artykuł jest częścią raportu „Szczepionki przeciw COVID-19 w polskich i rosyjskich mediach online: Specyfika i korelacja pomiędzy polską i rosyjską przestrzenią informacyjną”, który wkrótce opublikujemy.
Zobacz powiązane:
- Szczepionki przeciw COVID-19: polska przestrzeń informacyjna w dniach 10-23.05.2021 r.
- Szczepionki przeciw COVID-19: polska przestrzeń informacyjna w dniach 24.05-06.06.2021 r.
- Szczepionki przeciw COVID-19: polska przestrzeń informacyjna w dniach 07-20.06.2021 r.
- Szczepionki przeciw COVID-19: polska przestrzeń informacyjna w dniach 21.06-04.07.2021 r.
- Szczepionki przeciw COVID-19: polska przestrzeń informacyjna w dniach 05-18.07.2021 r.
- Szczepionki przeciw COVID-19: polska przestrzeń informacyjna w dniach 19.07-01.08.2021 r.
- Szczepionki przeciw COVID-19: polska przestrzeń informacyjna w dniach 16-29.08.2021 r.
Publikacja jest częścią raportu „Szczepionki przeciw COVID-19 w polskich i rosyjskich mediach online: Specyfika i korelacja pomiędzy polską i rosyjską przestrzenią informacyjną”. Raport został przygotowany przy wsparciu International Republican Institute's Beacon Project. Publikacja wyraża jedynie poglądy autorów i nie powinna być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem IRI.
